ΕΔΩ Πολυτεχνείο (και όσα χρειάζεται να ξέρουμε γι’ αυτό)

Χούντα (junta) στα ισπανικά, σημαίνει σύνδεσμος.

Ο όρος στρατιωτική χούντα αναφέρεται σε ομάδες αξιωματικών που συνωμοτούν και καταλαμβάνουν παράνομα την εξουσία με στρατιωτικό πραξικόπημα.

Στις 21 Απριλίου 1967, μια ομάδα στρατιωτικών, υπό τον συνταγματάρχη Γ. Παπαδόπουλο και με τη συμμετοχή του ταξίαρχου Στ. Παττακού και του συνταγματάρχη Ν. Μακαρέζου, παίρνουν την εξουσία με πραξικόπημα, με σύνθημα το “Πατρίς, Θρησκεία, Οικογένεια”.

Όσοι και όσες τους αντιτίθενται, διώκονται, συλλαμβάνονται και βασανίζονται.

Απαγορεύουν την κυκλοφορία και τις συγκεντρώσεις για πάνω από 5 άτομα.

Καταργούν την ελευθερία του λόγου, του Τύπου και της καλλιτεχνικής έκφρασης.

Κατά τη διάρκεια της Επταετίας, υπήρξαν 4 κυβερνήσεις, χωρίς όμως, αλλαγές στις πολιτικές και την καταπίεση.

• Κυβέρνηση του Κ. Κόλλια, Απρίλιος-Δεκέμβριος 1967
• Κυβέρνηση του Γ. Παπαδόπουλου, Δεκέμβριος 1967-Οκτώβριος 1973
• Κυβέρνηση του Σπ. Μαρκεζίνη, Οκτώβριος-Νοέμβριος 1973
• Κυβέρνηση του Αδ. Ανδρουτσόπουλου, Νοέμβριος 1973-Ιούλιος 1974, η οποία σχηματίστηκε μετά από νέο πραξικόπημα κατά του Παπαδόπουλου από τον Δ. Ιωαννίδη.

Αντιδικτατορικός αγώνας ονομάστηκε η καθημερινή μάχη, είτε οργανωμένα είτε μεμονωμένα, κατά της Χούντας.

Κορυφαίες στιγμές του αγώνα ήταν:

• Απόπειρα δολοφονίας του Παπαδόπουλου (1968)
• Κίνημα του Ναυτικού (1973)
• Εξέγερση του Πολυτεχνείου (1973)

Μέσα στην Επταετία έδρασαν δεκάδες αντιστασιακές οργανώσεις, ενώ χιλιάδες μέλη τους, καθώς και αριστεροί και πολιτικοί αντίπαλοι της Χούντας, εξορίστηκαν, φυλακίστηκαν σε στρατιωτικές φυλακές και βασανίστηκαν στα κρατητήρια της Ασφάλειας (ΕΑΤ-ΕΣΑ).

Πολιτικός και ποιητής, υπήρξε εμβληματική μορφή του αντιδικτατορικού αγώνα.

Στις 13 Αυγούστου 1968 αποπειράθηκε να δολοφονήσει τον δικτάτορα Παπαδόπουλο, συνελήφθη και υποβλήθηκε σε σκληρά βασανιστήρια.

Μετά την αποκατάσταση της Δημοκρατίας εξελέγη βουλευτής.

Η κηδεία του πρώην πρωθυπουργού, Γεώργιου Παπανδρέου στις 03.11.1968, στη Μητρόπολη μετατράπηκε στην πρώτη μαζική διαδήλωση κατά της δικτατορίας, παρά την απαγόρευση.

Στις 22.09.1971, η κηδεία του νομπελίστα Γιώργου Σεφέρη εξελίσσεται σε μαζική διαδήλωση στην οποία συμμετείχαν κυρίως φοιτητές και φοιτήτριες. Τραγουδούν τον Εθνικό Ύμνο, το μελοποιημένο από το Μίκη Θεοδωράκη ποίημα του Σεφέρη “Άρνηση” και το κρητικό δημοτικό τραγούδι “Πότε θα κάνη ξαστεριά”.

Η εξέγερση του Πολυτεχνείου έγινε μεταξύ 14 και 17 Νοεμβρίου του 1973.

Φοιτητές, σπουδαστές, εργάτες και πολίτες κατέλαβαν το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο και έφτιαξαν ραδιοφωνικό σταθμό που εξέπεμπε το ιστορικό μήνυμα: “Εδώ Πολυτεχνείο” και το σύνθημα “ψωμί, παιδεία, ελευθερία”.

Η εξέγερση διαλύθηκε από τανκς στον χώρο του Πολυτεχνείου τα ξημερώματα της 17ης Νοεμβρίου.    Ακολούθησε βίαιη καταδίωξη και χιλιάδες συλλήψεις.

Σύμφωνα με έρευνα του Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών, ο αριθμός των ταυτοποιημένων νεκρών που σχετίζονταν με την εξέγερση ανέρχεται σε 24, ενώ άλλοι 16 ήταν αγνώστων στοιχείων.

Καθώς ο δρόμος είχε ήδη “ανοίξει” από την Χούντα του Γ. Παπαδόπουλου, στις 15 Ιουλίου του 1974, με εντολή της νέας Χούντας του Δ. Ιωαννίδη, η Εθνική Φρουρά της Κύπρου, η Ελληνική Δύναμη Κύπρου και στελέχη της παραστρατιωτικής ΕΟΚΑ Β΄, κάνουν πραξικόπημα στη χώρα ανατρέποντας τον εκλεγμένο Πρόεδρο, Αρχιεπίσκοπο Μακάριο Γ’, με σκοπό να προχωρήσουν σε ένωση με την Ελλάδα.

Αυτό, επέτρεψε στην Τουρκία, η οποία επικαλέστηκε το αρ. 4 της Συνθήκης Εγγυήσεων, να εισβάλει.

Το αποτέλεσμα είναι η κατοχή στο βόρειο μέρος του νησιού, που συνεχίζεται ως σήμερα.

Μετά την εξέγερση του Πολυτεχνείου και την εισβολή στην Κύπρο, στις 24 Ιουλίου του 1974 το δικτατορικό καθεστώς κατέρρευσε.

Ο Κωνσταντίνος Καραμανλής, από το Παρίσι όπου ζούσε εξόριστος, έφτασε στο αεροδρόμιο του Ελληνικού τα ξημερώματα και ορκίστηκε πρωθυπουργός, σχηματίζοντας κυβέρνηση “Εθνικής Ενότητας”.